به مناسبت صدسالگی یکی از برنامه‌های بنیادین شورای کتاب یهودی، «نو ریدز» کتاب‌ها را هر دو ماه یک‌بار ارائه می‌کند تا نویسندگان را تقویت کند و پیغامی به ناشران بفرستد
لوک تسِ‌س، گزارشگر نیویورک روزنامهٔ «تایمز اسرائیل» است.
نیویورک — سال گذشته فهرستی به‌صورت آنلاین پخش شد که هدف آن تحریم نویسندگان «صهیونیست» بود. ده‌ها نویسنده که تقریباً همگی یهودی بودند، به‌دلیل تخلف‌های جزئی‌ای مانند ابراز نگرانی برای دوستان یهودی پس از حملهٔ حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، محکوم شدند.
فهرست سیاه با عنوان «آیا نویسندهٔ مورد علاقهٔ شما صهیونیست است؟» در میان مجموعه‌ای از حوادث دیگر علیه نویسندگان یهودی، برخی پیش از آغاز جنگ، ظاهر شد که به‌هم‌پیوند نقطهٔ عطفی برای ضدسامی‌گری در صنعت نشر نشان داد، به گفتهٔ ناومی فایرستون‑تیتر، مدیرعامل شورای کتاب یهودی، سازمانی مستقر در نیویورک که از ادبیات یهودی حمایت می‌کند.
«یک‌دفعه یک‌دفعه پیش می‌آمد. و حس می‌کردیم: «خب، این بد است. این متفاوت است. این‌بار فرق دارد»،» فایرستون‑تیتر گفت.
شورا مجموعه‌ای از طرح‌ها را برای مقابله با این موج افزایش ضدسامی‌گری آغاز کرده است. جدیدترین آن، برنامه‌ای به نام «نو ریدز» که از اکتبر آغاز شد، هدف دارد نویسندگان یهودی را تقویت کند، پیامی به صنعت نشر بفرستد که کتاب‌های یهودی ارزشمند هستند، و جامعه‌ای پیرامون آثار آنان ایجاد کند.
عضاهای «نو ریدز» سالانه ۱۵۴ دلار می‌پردازند تا هر دو ماه یک کتاب از یک نویسندهٔ یهودی دریافت کنند، و این برنامه حدود ۸۰۰ عضو جذب کرده است. علاوه بر کتاب‌ها، مشترکان نامه‌ای از نویسنده، سؤالات بحث، و موارد افزوده‌ای چون نشانک کتاب و محتوای پشت‌صحنه دربارهٔ نوشتن دریافت می‌کنند.
«یهودیت راه‌های بسیاری برای گفتگو با دیگر یهودیان فراهم می‌کند»، سام سوسمن گفت؛ رمان نیمه‌خودزندگی‌نامه‌ای او «پسر از سرزمین شمالی» دومین گزینهٔ این اشتراک بود.
«نو ریدز در تلاش است تا تجربهٔ خواندن جمعی در دنیای یهودی ایجاد کند، و این امر بسیار اساسی است»، او افزود.
آیا این واکنش کسی از صنعت من است؟
فایرستون‑تیتر گفت که پیش از حملهٔ حماس به اسرائیل، ضدسامی‌گری به‌صورت زیرسطحی در صنعت نشر در حال رشد بود. به‌عنوان مثال، شورای کتاب یهودی شنیده بود که نویسندگان یهودی فرصت‌های کمتری برای انتشار در مجلات ادبی دریافت می‌کنند.
در صبح روز ۷ اکتبر ۲۰۲۳، در حالی که خون هنوز بر روی خاک جنوب اسرائیل خیس بود، فایرستون‑تیتر که بیدار شد به اخبار قتل‌عام، نوشتۀ هم‌صنعتی خود را در رسانه‌های اجتماعی دید که می‌گفت: «مقاومت توجیه‌پذیر است. من همان‌چیزی را گفتم که گفتم.»
«من فکر می‌کردم: این واکنش است؟ این کسی از صنعت من است؟»، فایرستون‑تیتر گفت.
شورای کتاب یک پلتفرم به نام «شهادت» راه‌اندازی کرد تا به نویسندگان اسرائیلی فرصتی برای انتشار بدهد و ظرف یک روز درخواست‌ها را دریافت کرد. برنامه‌های دیگر شامل یک هات‌لاین برای مقابله با ضدسامی‌گری در دنیای ادبی، کارگاه‌های مرتبط با آزار و مسائل حقوقی و گروه‌های حمایتی سلامت روان بود.
با این حال، حوادث ضدسامی‌گری همچنان انباشته می‌شدند. مجلهٔ ادبی معتبر Guernica مقاله‌ای از یک فعال صلح اسرائیلی منتشر کرد که منجر به استعفای گستردهٔ کارکنان آن، پس‌گیری مقاله و استعفای سردبیر شد. نویسندگان یهودی طرد شدند، صدها نویسنده تعهد به تحریم مؤسسات فرهنگی اسرائیلی کردند، گروه نویسندگان PEN America مراسم جوایز خود را به‌دلیل اعتراضات نسبت به غزه لغو کرد، و یک کتابفروشی در بروکلین مراسم عرضه کتاب نویسندهٔ یهودی چپ‌گرای جاشوا لایفر را به‌دلیل اینکه مُدیریت‌کنندهٔ رویداد «صهیونیست» بود لغو کرد. در Goodreads، جامعهٔ آنلاین پیشرو برای خوانندگان، کتاب‌های یهودی با «حمله نظرات» پر شدند؛ نظرات منفی فراوانی دریافت کردند و نمایشگاه‌های کتابفروشی‌های مستقل با ادبیات ضد‑اسرائیل پر شد.
فایرستون‑تیتر گفت که شورای کتاب یهودی تقریباً همزمان حملهٔ حماس، دربارهٔ فهرست‌های سیاه شنیدن شروع کرد، اما لیست خبری صرفاً اولین فهرستِ عمومی شد. گزارش‌های ضدسامی‌گری از سوی نویسندگان، ناشران، دانشجویان ادبیات و خوانندگان به‌سرعت جریان یافت.
«این قطعا مسألهٔ اصلی این صنعت در حال حاضر است»، فایرستون‑تیتر افزود.
«یکی از چیزهایی که در سال گذشته وقتی مردم می‌پرسیدند «من چه کاری می‌توانم بکنم؟ چه کاری می‌توانم بکنم؟» گفتم: «کتاب‌ها را بخرید». این یک کار بسیار ساده است. خرید این کتاب‌ها مهم است»، او گفت.
پیامی برای صنعت
در میان این آشوب، رمان‌نویس یهودی تووا میرویس، در حال آماده‌سازی رونمایی کتاب، به دوستش شوخی کرد: «کاش کتابخانهٔ PJ برای بزرگ‌سالان هم می‌بود»، که به برنامه‌ای اشاره دارد که کتاب‌های رایگان برای کودکان یهودی فراهم می‌کند.
میرویس این ایده را جدی گرفت و برنامه‌ای که به «نو ریدز» تبدیل شد را به شورای کتاب یهودی پیشنهاد داد. همانند کتابخانهٔ PJ، «نو ریدز» قصد دارد هویت یهودی را تقویت کند، اما برخلاف برنامهٔ کودکان، این سرویس نیاز به پرداخت دارد و هدف دارد پیامی به صنعت نشر بدهد که نسبت به یهودیان صهیونیست خصمانه شده است.
«ما می‌خواهیم نشان دهیم این بازار فوق‌العاده‌ای است. این بازاری مشتاق از خوانندگانی است که می‌خواهند این کتاب‌ها را حمایت کنند»، فایرستون‑تیتر گفت. «امیدواریم این پیام به همهٔ افراد این صنعت برسد.»
این برنامه همچنین امیدوار است نویسندگان یهودی که توسط صنعت محدود شده‌اند را تقویت کند. فایرستون‑تیتر گزارش داد که تأثیر «سرما‌زا»ی بر نوشتار یهودی وجود دارد؛ نویسندگان می‌پرسند آیا باید کتاب‌هایشان را با تغییر شخصیت‌های یهودی یا اسامی یهودی بازنویسی کنند و در ارسال آثار به ویراستاران ضدصهیونیست تردید داشته باشند.
هر کتاب برای نویسنده‌ای اهمیت دارد — نویسندگان برای پیشبرد حرفه‌شان به دسترسی کتاب‌هایشان به خوانندگان و حضور در کتابفروشی‌ها نیاز دارند، و «نو ریدز» به نویسندگان یهودی مخاطبان می‌دهد، او افزود.
«نویسندگان این را دلیلی می‌بینند تا ادامه دهند، شخصیت‌های یهودی خود را در کتاب حفظ کنند، و بر تم‌های مورد نظر خود بنویسند. ما می‌خواهیم به آن‌ها انگیزه بدهیم»، او گفت. «می‌خواهیم به جامعه‌مان اطلاع دهیم که باید در کتاب‌هایی که برایشان ارزش قائل هستیم سرمایه‌گذاری کنیم. باید در نویسندگانی که برایشان اهمیت داریم و ایده‌هایی که به آن‌ها اعتقاد داریم سرمایه‌گذاری کنیم.»
جامعه‌ای از خوانندگان
سازمان‌دهندگان «نو ریدز» امیدوارند کتاب‌ها گفتگوهایی دربارهٔ هویت و تعلق یهودی ایجاد کنند.
«ادبیات تخیلی به ما راهی می‌دهد تا به پرسش‌های دشوار بپردازیم»، میرویس گفت که به‌عنوان نویسندهٔ مقیم در شورای کتاب یهودی خدمت می‌کند و در هدایت «نو ریدز» مشارکت دارد. «این روشی برای تفکر عمیق دربارهٔ افرادی است که تجربه‌هایشان متفاوت از ماست، اما همچنین روشی برای بازنگری تجربیات خودمان به شیوه‌های نو است.»
او به تجربه‌ای که در رهبری یک بحث برای والدین در دبیرستان دخترش داشت اشاره کرد. کلاس داستان کوتاه فیلیپ راث با عنوان «الی، مبدل» که دربارهٔ ادغام و هویت یهودی است، خواند.
«چیزی که مرا شگفت‌زده کرد این بود که پس از ۲۰ یا ۳۰ دقیقه، ما فقط دربارهٔ داستان صحبت نمی‌کردیم، بلکه افراد دربارهٔ تجارب شخصی خود از یهودی‑بودن، هویت، لحظاتی که احساس تعلق می‌کردند یا نمی‌کردند، گفتگو می‌کردند؛ بنابراین امیدوارم که «نو ریدز» بتواند چنین کاری انجام دهد»، او گفت.
سازمان‌دهندگان «نو ریدز» کتاب‌ها را از میان صدها رمان که شورای کتاب هر سال دریافت می‌کند، انتخاب می‌کنند و قصد دارند طیفی گسترده از دیدگاه‌های یهودی را به خوانندگان ارائه دهند، به طوری که هر کتاب با کتاب بعدی مرتبط باشد. فایرستون‑تیتر گفت که دربارهٔ ضدصهیونیست یا سایر مسائل سیاسی «آزمون سرمشکلی» وجود ندارد. کتاب‌ها در ابتدا رمان‌های تخیلی خواهند بود و ممکن است بعدها شامل خاطره‌نویسی هم شوند.
اولین کتاب «سال نو مبارک» توسط مهاجرت‌کنندهٔ اسرائیلی مایا آراد بود، که پس از آن رمان «پسر از سرزمین شمالی» از سوسمن عرضه شد.
آراد گفت که نقدهای مثبت دربارهٔ کتاب او که به «نو ریدز» اشاره می‌کرد، پیشاپیش در Goodreads ظاهر شده‌اند، از جمله یکی که گفت: «راستش تا انتها خیلی گریه کردم… واو! چقدر این حس را درونم احساس کردم.»
«یکی از ویژگی‌های بارز ادبیات یهودی، حس عمیق خانواده و جامعه است. به‌عنوان یک نویسندهٔ یهودی، شما همیشه با جامعه‌تان هماهنگ هستید»، آراد افزود.
سوسمن در یک شهر روستایی در شمال‑شرق نیویورک بزرگ شد، شهری «دور از جهان یهودی آمریکایی معمولی» که مسجدی نداشت. او با خواندن نویسندگان یهودی مانند راث و تونی کشنر به آن جهان یهودی وصل شد.
«برای من، بخش بزرگی از جذابیت یهودیت این است که ایده‌ها و حکمت‌ها از نسلی به نسل دیگر از طریق داستان‌گویی منتقل می‌شوند. این سنت ماست، از تورات تا به امروز، و بنابراین خواندن ادبیات یهودی برای من همیشه بخش اساسی یهودی‌بودن من بوده است»، او گفت.
«پسر از سرزمین شمالی» رمان نیمه‌خودزندگی‌نامه‌ای است که بررسی می‌کند آیا باب دیلن، خواننده و برندهٔ جایزهٔ نوبل، پدر شخصیت اصلی است یا خیر، و رابطهٔ شخصیت اصلی با مادرش را کاوش می‌کند. مادر سوسمن چندین دهه پیش قبل از تولد او با دیلن رابطه‌ای داشته و یک سال پیش از تولد او دوباره با او ملاقات کرد. سوسمن شباهت شگفت‌انگیزی به دیلن دارد.
این کتاب تا حدی دربارهٔ معنای بزرگ شدن با هویت یهودی است، اما در جدایی از جامعهٔ بزرگ‌تر، تجربه‌ای که سوسمن امیدوار است به خوانندگان منتقل کند.
«این چیزی نیست که دیگران همیشه فوراً درکش کنند»، او گفت. «داشتن یک گفت‌و‌گو، به اشتراک‌گذاری این دیدگاه از طریق تجربهٔ خواندن جمعی یک کتاب خاص، راهی برای گسترش درک همهٔ ما از معنای بودن یهودی است.»
راه‌اندازی این پروژه همزمان با صدسالگی ماه کتاب یهودی است که برنامه‌ای بنیادی برای شورای کتاب یهودی می‌باشد.
«ما می‌خواهیم در هر خانه مکانی محترم برای کتاب‌های یهودی ایجاد کنیم، چه تازه‌شروع به جمع‌آوری کتاب‌های یهودی می‌کنید چه آن را گسترش می‌دهید»، فایرستون‑تیتر گفت و افزود که با وجود ضدسامی‌گری در صنعت، هدف این پروژه «شاد» بودن است.
«همه می‌دانیم که چه سال‌های پر از درد و رنجی در سطوح مختلف و در همهٔ جنبه‌های زندگی‌مان سپری شده است»، میرویس گفت. «فکر می‌کنم این کار نشان می‌دهد افرادی وجود دارند که می‌خواهند رمان‌های یهودی بخوانند، این کتاب‌ها را دوست دارند، می‌خواهند آن‌ها را به اشتراک بگذارند، بخواهند در گفت‌و‌گوهای پیرامون آن‌ها شرکت کنند و واقعاً از این نویسندگان پشتیبانی کنند.»
